Op Prinsjesdag werd zoals gebruikelijk de Rijksbegroting bekend gemaakt. Hieruit blijkt dat het kabinet éénmalig extra geld gaat vrij maken voor de sociale advocatuur. Er wordt 154 miljoen euro beschikbaar gesteld in 2022 maar dit wordt langzaam over de jaren afgebouwd tot 64 miljoen euro in 2025. Daarmee moeten de vergoedingen voor sociale advocaten ‘op niveau zijn gebracht’, vindt het kabinet. Daarnaast zou meer geld vanuit de commerciële advocatuur moeten komen.
Bezuinigingen gefinancierde rechtsbijstand
Jarenlang werd er op de gefinancierde rechtsbijstand bezuinigd. Maar er komt nu toch extra geld. Dit moet ervoor zorgen dat sociaal advocaten een betere vergoeding krijgen voor hun werk. Zeer welkom, volgens sociaal advocaten maar de manier waarop is niet wenselijk volgens de Nederlandse Orde van Advocaten en verschillende commerciële advocatenkantoren.
Kerntaak van de overheid
De toelichting op de begroting meldt het volgende: ‘Zoals het voor sociale advocatenkantoren goed is dat zij zich niet volledig afhankelijk maken van overheidssubsidies, mag van de commerciële advocatuur ook best een maatschappelijke tegenprestatie worden verwacht. Het kabinet zet daarmee in op een grotere (financiële) tegenprestatie van commerciële advocatenkantoren. De Nederlandse Orde van Advocaten ziet echter dat niet zitten. Toegang tot het recht zou tot een kerntaak van de overheid behoren en zou verankerd zijn in de Grondwet.
Niet wenselijk
De Orde van Advocaten vindt het dan ook niet wenselijk om advocatenkantoren die niet op toevoeging werken, te verplichten toch zaken op toevoegingsbasis aan te nemen. Maar het kabinet vindt dat commerciële advocaten best een grotere maatschappelijke inzet mogen leveren voor mensen met een kleine portemonnee. Alle maatregelen tezamen zouden uiteindelijk tot minder procedures moeten leiden.
Minder procedures
Het huidige stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand is niet toekomstbestendig, aldus Dekker, minister voor rechtsbescherming.. De vernieuwing van het stelsel houdt kortgezegd in dat er snellere en meer laagdrempelige hulp komt voor mensen met problemen. Daardoor zal een beroep op rechtsbijstand in de toekomst naar verwachting afnemen en op die manier zou er vanaf 2025 nog 64 miljoen euro per jaar benodigd zijn.